• Αρχική
• >
• Θέματα
• >
• Ανάθεμα, τι σημαίνει ;

Ανάθεμα σημαίνει κατάρα.

Είναι η λέξη που περιγράφει την απόλυτη μορφή αφορισμού ενός ατόμου, μίας ομάδας ή μίας ιδέας.

Είναι ταυτόχρονα μία δήλωση πως κάποιος δεν ανήκει στην ομάδα που δίνει το ανάθεμα (αναθεματίζει), ενώ ταυτόχρονα αποτελεί και μία επίκληση για την καταστροφή κάποιου.

Το ανάθεμα αποτελεί μία έσχατη μαγοτελεστική πρακτική. Η Εκκλησία επίσης χρησιμοποιεί τον όρο, στην «Ακολουθία του Αναθέματος».

Η Ανατολική Εκκλησία, κατά την Κυριακή της Ορθοδοξίας, αναγιγνώσκει τα γνωστά Αναθέματα, κατά τα οποία αφορίζει ξανά κάθε ιδέα αντίθετη με την πίστη της, στρεφόμενη εναντίον των αιρέσεων.

Αρχικά, περιγράφεται η ιδέα και το πρόσωπο το οποίο αναθεματίζεται.

Ο συλλογισμός κλείνει με την λέξη «Ανάθεμα» από τον λειτουργούντα και επαναλαμβάνεται από τον από τους χορούς, τρεις φορές.

Αποτελεί μία σκληρή ακολουθία, η οποία πλέον δεν είναι τόσο διαδεδομένη. Πλέον συνηθίζεται να τελείται μόνο από τους επισκόπους και όχι τόσο στις ενορίες.

Το ανάθεμα όμως, όπως και οι περισσότερες χριστιανικές τελετουργίες, έχει πολύ παλαιότερη ρίζα.

Όταν ένα μέλος μία τοτεμικής ομάδας θεωρείτο ότι πατούσε με ανεπανάληπτο τρόπο τους κανόνες της, τότε το άτομο-παραβάτης εξοριζόταν από την ομάδα, δια μέσω αναθεματισμού.

Ο αναθεματισμός έχει το εξής βασικό χαρακτηριστικό:

Από όταν γίνει, ενάντια σε ένα άτομο, κανείς από την ομάδα η οποία έκανε τον αναθεματισμό δεν δικαιούται να συνάψει μαζί με τον αναθεματισμένο την οποιαδήποτε σχέση, ειδάλλως αυτό-αφορίζεται.

Η λογική αυτή θυμίζει πολύ τους κανόνες του Δευτερονομίου, ενός εκ των πρώτων βιβλίων της Παλιάς Διαθήκης, κατά το οποίο, όποιος έτρωγε ένα ακάθαρτο ζώο, γινόταν και ο ίδιος ακάθαρτος, αλλά όχι μόνο αυτός, αλλά και όσοι θα σύναπταν σχέσεις με τον ακάθαρτο.

Ο αναθεματισμός λοιπόν αποτελεί μία βασική μέθοδο κοινωνικού ελέγχου των ομάδων.

Πάντως, μέσα από την Αγία Γραφή, όταν ο Ιησούς κρίνεται για το ότι προτιμά να κάθεται μαζί με τους αμαρτωλούς, εμφανίζεται η απάντηση: «Χριστός Ιησούς ήλθεν εις τον κόσμον αμαρτωλούς σώσαι» (Α’ Τιμ. α’, 15).